Zgaga to jedna z najczęstszych dolegliwości przewodu pokarmowego. Pojawia się zwykle po obfitym, szybkim, albo tłustym posiłku kiedy żołądek zaczyna produkować więcej soków trawiennych.
Jeśli dolegliwości pojawiają się sporadycznie, nie ma powodów do niepokoju, ale jeśli zgaga męczy nas częściej niż dwa razy w tygodniu, towarzyszą jej bóle brzucha czy przełyku, należy udać się do lekarza. Konieczne jest wówczas ustalenie przyczyny dolegliwości, by móc zastosować odpowiednie i skuteczne leczenie. Według badań zgaga męczy codziennie co dziesiątego człowieka. Często narzekają na nią osoby otyłe, z nadwagą, palacze, alkoholicy i kobiety w ciąży.
Objawy
Zgaga daje nieprzyjemne uczucie pieczenia w przełyku i żołądku i kwaśny posmak w ustach. Czasami tym dolegliwością towarzyszą odbijania, chrypka czy nudności. Zgaga może być też przyczyną nieświeżego oddechu. Nieprzyjemny zapach z ust może być męczący zwłaszcza rano, zaraz po przebudzeniu.
Przyczyny
Zgaga jest zwykle związana ze złą pracą układu pokarmowego. Powtarzająca się jest objawem choroby refluksowej żołądka.
Jeśli mięsień zwieracza przełyku, znajdujący się w miejscu łączącym przełyk z żołądkiem, jest osłabiony i nie pracuje prawidłowo, to nie izoluje przełyku od żołądka. Wtedy treść żołądkowa wymieszana z sokiem trawiennym wraca, co wywołuje zgagę. Kwaśny posmak w ustach to skutek m.in. kwasów zawartych w soku trawiennym. Żołądek produkuje więcej soku, gdy trafia do niego jedzenie, dlatego zgaga pojawia się zwykle po posiłku. Jej przyczyną może być również stan zapalny żołądka i wzmożona produkcja kwasu solnego.
Dolegliwości mogą wywoływać też niektóre leki oraz produkty żywnościowe i używki, m.in. kawa, piwo, mocna herbata, napoje gazowane, tłuste jedzenie i ostre przyprawy, chipsy a nawet ciasto drożdżowe. Przyczyną zgagi może być również palenie papierosów oraz leżenie po posiłku, głównie w pozycji na brzuchu.
Diagnostyka
Leczenie
Najczęściej ze zgagą można sobie poradzić samemu, unikając pokarmów i napojów, które mogą ją wywoływać. Jeśli już wystąpią dolegliwości i nie są mocno nasilone mogą pomóc domowe sposoby:
-
chłodna, przegotowana woda
-
ciepła woda z łyżeczką sody oczyszczonej
-
napary ziołowe z dziurawca, kopru włoskiego lub rumianku
Gdy te sposoby okażą się nieskuteczne mogą pomóc doraźne leki bez recepty, których głównym celem jest zmniejszenie kwasowości soku żołądkowego.
Są wśród nich preparaty neutralizujące działanie kwasu solnego lub blokujące jego wydzielanie. Leki neutralizujące mają jednak krótkotrwałe działanie i muszą na nie uważać osoby, które przyjmują inne leki, m.in. kardiologiczne, stosowane w nadciśnieniu tętniczym, przeciwzapalne i przeciwbólowe.
Bezpieczniejsze są preparaty blokujące, zawierające ranitydynę. Działają one silniej i dłużej, hamując wydzielanie kwasu solnego i wywołują mniej interakcji z innymi lekami. Preparaty te również są dostępne bez recepty.
Jeśli objawy zgagi są nasilone, występują problemy z przełykaniem czy bóle brzucha konieczna jest wizyta u specjalisty. Lekarz może przepisać silniejsze środki, a przy częstych nawrotach choroby, może zlecić badania endoskopowe, które skontrolują stan śluzówki przełyku. Pozwoli to ocenić czy objawy są związane z refluksem (cofaniem) z żołądka do przełyku czy z innymi chorobami.